خودمحدودسازی چیست؟
در مورد خودمحدود سازی چی شنیدید؟ میدونستید این رفتار، نوعی کنترل دوپامین هست که در اصطلاح بهش میگیم اراده قوی داشتن؟
به عنوان مثال افرادی که میتونن رژیم غذایی خوبی داشته باشند یا از رفتارهای اعتیادآور رها بشن، نمونه ای از خودمحدودسازی است.
يعني فرد بايد عامدانه و با ميل شخصي بين خود و مواد يا رفتارهاي اعتيادآور حد و مرز برقرار کند تا از اين راه مصرف مفرط اجباري را به حداقل برساند.
انواع خودمحدوسازی
خودمحدودسازی انواع مختلفی از جمله زمانی، مکانی و مطلق دارد
البته که انواع مدرن ديگر از خودمحدودسازي وجود دارند. مانند ايجاد تغييرات آناتوميک در بدن. که مثالش جراحي براي کاهش وزن مثل باندينگ معده، عمل اسليو و باي پاس معده.
برای اینکه بخواهید به هدفتون برسید بهتره از هر سه نوع استفاده کنید. مثلا خوردن تنقلات رو فقط یک روز در هفته به مقدار مشخصی قرار بدید. این از نوع خودمحدودسازی زمانی است. یعنی مغز یاد میگیره، که برای ترشح دوپامین باید کلی صبر کنه تا به اون جایزه برسه. همین موضوع باعث میشه تا کم کم از ماده‌های غذایی که به آن ها معتاد هستید دوری کنید.
اين راهبرد به ويژه در مواردي مؤثر است که قادر به ترک کامل آن‌ها نيستيم و فقط مي‌خواهيم به شکلي سالم‌تر از آن‌ها استفاده کنيم. مواردي مثل غذا، روابط جنسي و گوشي‌هاي هوشمند.
در مورد خودمحدودسازی مکانی و مطلق هم ساده‌ترین مثال قرار نگرفتن در شرایط است. به عنوان اگر به هنگام فراغت یا رانندگی عادت به خوردن تنقلات دارید، سعی کنید خوراکی‌های جایگزین رو دم دست بگذارید. چرا که مکان و شرایط باعث میشه تا مغز برای ترشح دوپامین دست به هرکاری بزنه.
پس قرار نیست خیلی سفت و سخت رفتار کنید. فقط کافیه با شناخت بهتر از رفتارهاتون، شرایط رو براساس اراده تغییر بدید.
گزیده ای از کتاب:
دنیای دوپامین/ آنا لمکی/ ترجمه دکتر محمداسماعیل فلزی/ انتشارات مازیار
در این کتاب رابطه نزدیک بین درد و لذت در سامانه عصبی مورد بررسی قرار می‌گیرد و راهکارهای عملی متعددی برای مبارزه با رفتارهای اعتیادآور ارائه می‌شود.
هدف این کتاب آن است که یافته‌های علوم اعصاب در مورد پاداش را شرح دهد تا بتوانیم به تعادل بهتر و سالم‌تر و ایمن‌تری در مورد درد و لذت برسیم.
